Zgodnie z nowelizacją Prawo ochrony środowiska oraz ustawy o zarządzaniu kryzysowym, termin na przygotowanie programów ochrony powietrza zostanie skrócony. To wynika też z ustaleń z Komisją Europejską , która zobowiązała Polskę do przedstawienia do 30 czerwca 2020 r. nowych POP spełniających wymogi dyrektywy oraz wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii ( dotyczy przekroczeń poziomu dopuszczalnego pyłu zawieszonego PM10 w latach 2007-2015). Sejmiki mają na to czas do 15 czerwca 2020 roku.

Ma też zostać przyspieszona eliminacja zagrożeń związanych z występowaniem ponadnormatywnych stężeń niektórych zanieczyszczeń powietrza. Dotyczy to m.in. przekroczeń dopuszczalnych poziomów pyłów zawieszonych: PM10 i PM2,5, dwutlenku azotu oraz poziomu docelowego benzo(a)pirenu.

Po pierwsze - szybciej programy ochrony powietrza

Podstawą do działań naprawczych za przekroczenie poziomu PM10 jest uchwała sejmiku województwa w sprawie programu ochrony powietrza. Obecnie sejmik województwa – w terminie 18 miesięcy od dnia otrzymania wyników wykonanej przez wojewódzkich inspektorów ochrony środowiska oceny poziomów substancji w powietrzu i klasyfikacji stref – określa POP w uchwale.

Teraz termin ten ma być skrócony o 3 miesiące. Programy będą realizowane po otrzymaniu oceny jakości powietrza za 2018 r., a ich przyjęcie przez sejmik województwa wyznaczono na 15 czerwca 2020 r.

Dodatkowe zadania samorządu wojewódzkiego

Dla wzmocnienia kontroli realizacji programu zarząd województwa będzie miał obowiązek corocznego monitorowania postępu działań naprawczych na szczeblu gminnym, wynikających z POP oraz tzw. planów działań krótkoterminowych (PDK). Ma to umożliwić monitorowanie skuteczności realizowanych zadań na poziomie województwa.

Nowy zakres programów ochrony powietrza zostanie określony szczegółowo w nowym rozporządzeniu ministra środowiska o POP i PDK.

Zmiany dotyczące systemu zarządzania jakością powietrza na poziomie województwa i zmiany zakresu programów ochrony wiążą się z obowiązkiem przygotowania dodatkowej dokumentacji i sprawozdawczości oraz monitorowanie stopnia realizacji działań z poziomu gminy do województwa.

Do zadań urzędu marszałkowskiego należeć będzie przede wszystkim:

• prowadzenie monitorowania na poziomie wojewódzkim stanu realizacji poszczególnych działań naprawczych, określonych programami ochrony powietrza i planami działań krótkoterminowych, co w efekcie przełoży się na skuteczniejszą realizację tych działań;
• stała weryfikacja stanu zaawansowania realizacji poszczególnych działań przez podmioty wskazane w harmonogramach realizacji działań naprawczych do POP;
• przygotowywanie zestawienia szczegółowych informacji oraz sprawozdań dla ministra środowiska związanych z przyjęciem i realizacją POP oraz PDK.

Województwa mają też podejmować działania w możliwie najkrótszym terminie.

Nowe rozwiązania mają obowiązywać z dniem następującym po dacie ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem niektórych przepisów dotyczących średnich źródeł spalania, które zaczną obowiązywać po 14 dniach od publikacji.