Sejm przyjął nowelizację ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz niektórych innych ustaw, której celem jest udoskonalenie działania programów antysmogowych "Czyste powietrze" oraz "Stop smog". Ma też powstać Centralna Ewidencja Emisyjności Budynków (CEEB).Za ustawą głosowało 437 posłów, przeciw było 11, żaden nie wstrzymał się od glosu. Teraz nowela trafi pod obrady Senatu. Regulacja co do zasady ma poprawić funkcjonowania działającego od lutego 2019 r. pilotażowego programu "Stop smog" oraz zarządzanego przez NFOŚiGW programu "Czyste powietrze".
Korzystniej dla samorządów
Przyjęta nowela przewiduje zmniejszenie minimalnej liczby budynków jednorodzinnych, która umożliwi samorządom wnioskowanie o środki z programu "Stop smog" (z 2 do 1 proc. lub 20 budynków). Przepisy zakładają ponadto jednorazowe zniesienie tego limitu, o ile wcześniej gmina zawarła co najmniej jedno porozumienie.
W ramach usprawnienia programu zaproponowano również zmniejszenie z 50 na 30 proc. wymaganej redukcji zapotrzebowania na ciepło grzewcze liczonego łącznie dla wszystkich przedsięwzięć niskoemisyjnych realizowanych przez gminę. Skrócony zostaje również - z 10 do 5 lat - okres utrzymania efektów przedsięwzięć niskoemisyjnych. Takie inwestycje mają zostać rozszerzone o m.in. przyłączenie budynku do sieci elektroenergetycznej, modernizację istniejącego przyłącza ciepłowniczego, gazowego lub elektroenergetycznego.
Nowe przepisy pozwolą również na realizację przedsięwzięć niskoemisyjnych w budynkach będących w zasobach mieszkaniowych gminy, a także umożliwią związkom międzygminnym i powiatom wnioskowanie do programu w imieniu kilku gmin.
Program "Stop smog" ma być realizowany do końca 2024 r. a jego budżet to 1,2 mld zł. Skierowany jest on do gmin, w których stężenie zanieczyszczeń powietrza przekracza normy unijne.
Powstanie Fundusz Ekologiczny Poręczeń i Gwarancji
Z kolei w ramach usprawnienia programu "Czyste powietrze" ma powstać Fundusz Ekologiczny Poręczeń i Gwarancji. Celem jest udzielane gwarancji lub poręczenia spłaty kredytów i pożyczek udzielonych na projekty ekologiczne np. termomodernizację i wymianę źródeł ciepła w domach jednorodzinnych. Fundusz ma działać przy BGK i zasilany będzie środkami przez NFOŚiGW.
Nowela ma pozwolić również na udostępnianie środków NFOŚiGW do wojewódzkich funduszy ochrony środowiska, na realizację proekologicznych inwestycji.
Na mocy nowych przepisów ma powstać Centralna Ewidencja Emisyjności Budynków (CEEB). Chodzi o narzędzie informatyczne, które ma służy do identyfikowania źródeł niskiej emisji z budynków. W systemie tym zostaną zebrane informacje na temat źródeł emisji w sektorze komunalno-bytowym, które zostaną pozyskane w ogólnopolskiej powszechnej inwentaryzacji.
W CEEB mają znaleźć się również dane nt. stanu energetycznego budynków, formach udzielonej pomocy publicznej (np. dotacje) przyznanej na termomodernizację lub wymianę kotłów w budynkach.
Zgodnie z ustawą, CEEB dla samorządów będzie ogólnodostępnym narzędziem inwentaryzacji budynków. Inwentaryzacja ma objąć ok. 5-6 mln budynków; rocznie ma być to pół miliona budynków.
Rządowy program STOP SMOG - propozycje zmian ustawowych 2020