Wprowadzenie obowiązku wyboru pomp ciepła oraz kotłów zgazowujących drewno i kotłów na pellet tylko z tych wpisanych na listę zielonych urządzeń i materiałów (lista ZUM), a także możliwość uzyskania najwyższego poziomu dofinansowania tylko na jeden budynek mieszkalny jednorodzinny albo jeden lokal mieszkalny w takim budynku – to zmiany w „Czystym Powietrzu”, które zaczną obowiązywać od kwietnia 2024 r.

Podobne rozwiązanie dotyczy kotłów zgazowującego drewno oraz kotłów na pellet drzewny, przy czym tutaj nie planuje się zmiany wymogów w programie „Czyste Powietrze”, a jedynie obowiązkowy wybór tych urządzeń z listy ZUM.

Dodatkowe wymogi dotyczące listy ZUM poddane zostały konsultacjom z przedstawicielami branży producentów i dystrybutorów pomp ciepła oraz stroną społeczną.

Kolejną ważną zmianą w programie „Czyste Powietrze” będzie ograniczenie możliwości dofinansowania w części 3) programu. Beneficjent, który raz skorzysta z najwyższego poziomu dofinansowania (część 3) programu), będzie mógł wnioskować o dofinansowanie na kolejne budynki tylko w ramach części 1) programu (podstawowy poziom dofinansowania).

Ważne terminy dla beneficjentów programu „Czyste Powietrze”

• Wejście w życie programu ze zmianami: 22 kwietnia 2024 r.
• Zakończenie okresu przejściowego: 13 czerwca 2024 r.

Zmiany dot. pomp ciepła dofinansowywanych w ramach programu „Czyste Powietrze”

Ulga polega na odliczeniu od dochodu wydatków poniesionych na realizację przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w budynku mieszkalnym jednorodzinnym.

Ulga przysługuje Ci, jeżeli jesteś właścicielem lub współwłaścicielem budynku mieszkalnego jednorodzinnego (także w zabudowie szeregowej lub „bliźniaka”).

Przedsięwzięciem termomodernizacyjnym jest:

• ulepszenie, w wyniku którego następuje zmniejszenie zapotrzebowania na energię dostarczaną na potrzeby ogrzewania i podgrzewania wody użytkowej oraz ogrzewania do budynków mieszkalnych;
• ulepszenie, w wyniku którego następuje zmniejszenie strat energii pierwotnej w lokalnych sieciach ciepłowniczych oraz zasilających je lokalnych źródłach ciepła, jeżeli budynki mieszkalne, do których dostarczana jest z tych sieci energia, spełniają wymagania w zakresie oszczędności energii, określone w przepisach prawa budowlanego, lub zostały podjęte działania mające na celu zmniejszenie zużycia energii dostarczanej do tych budynków;
• wykonanie przyłącza technicznego do scentralizowanego źródła ciepła, w związku z likwidacją lokalnego źródła ciepła, w wyniku czego następuje zmniejszenie kosztów pozyskania ciepła dostarczanego do budynków mieszkalnych;
• całkowita lub częściowa zamiana źródeł energii na źródła odnawialne lub zastosowanie wysokosprawnej kogeneracji.

Odliczeniu podlegają wydatki, które:

• są wymienione w załączniku do rozporządzenia Ministra Inwestycji i Rozwoju z dnia 21 grudnia 2018 r. w sprawie określenia wykazu rodzajów materiałów budowlanych, urządzeń i usług związanych z realizacją przedsięwzięć termomodernizacyjnych,
• dotyczą przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, które zostanie zakończone w okresie 3 kolejnych lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym poniosłeś pierwszy wydatek,
• zostały udokumentowane fakturą wystawioną przez podatnika podatku od towarów i usług niekorzystającego ze zwolnienia od tego podatku,
• nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej lub wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej lub zwrócone Ci w jakiejkolwiek formie,
• nie zostały przez Ciebie zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, odliczone od przychodu na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne lub uwzględnione w związku z korzystaniem z ulg podatkowych w rozumieniu Ordynacji podatkowej.

Program Ciepłe Mieszkanie przeznaczony jest dla osób fizycznych, które posiadają legalne prawo do lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym na podstawie prawa własności lub ograniczonego prawa rzeczowego do lokalu mieszkalnego. Dotyczy to również najmu lokalu mieszkalnego, który jest własnością gminy i jest częścią mieszkalnego zasobu gminy. Warunkiem jest, że nie wszystkie lokale mieszkalne w tym budynku są własnością gminy. Dodatkowo oferta jest skierowana do wspólnot mieszkaniowych, które obejmują od 3 do 7 lokali mieszkalnych. Aktualny budżet programu to 1,75 mld zł.  Nabór wniosków prowadzony jest przez gminy, które we własnym zakresie ustalają terminy dla beneficjentów. Do 31 stycznia gminy mogły zgłaszać chęć wzięcia udziału w programie. Informację o naborach znajdziemy na właściwych stron gmin uczestniczących w programie Ciepłe Mieszkanie.

Na co można otrzymać dotację w programie Ciepłe Mieszkanie?

Dla osób fizycznych możliwe jest otrzymanie dotacji przede wszystkim na demontaż nieefektywnych źródeł ciepła na paliwa stałe oraz zakup i montaż źródła ciepła albo podłączenie lokalu mieszkalnego do efektywnego źródła ciepła w budynku. Warunkowo można otrzymać pieniądze na:

• zakup i montaż wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła,
• stolarkę okienną i drzwiową,
• dokumentację projektową,

W przypadku wspólnot nie ma inwestycji warunkowych, a dofinansowanie może objąć:

• demontaż wszystkich nieefektywnych źródeł ciepła na paliwo stałe w budynku oraz zakup i montaż wspólnego źródła ciepła do celów ogrzewania lub ogrzewania i cwu,
• zakup i montaż nowej instalacji centralnego ogrzewania i/lub cwu,
• zakup i montaż wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła,
• zakup i montaż ocieplenia przegród budowlanych, okien, drzwi, drzwi/bram garażowych,
• zakup i montaż mikroinstalacji fotowoltaicznej,
• dokumentacja: audyt energetyczny, dokumentacja projektowa, ekspertyzy.

Ile można otrzymać? Jakie są progi dochodowe?

Program Ciepłe Mieszkanie podzielono na trzy części - bardzo podobnie jak Czyste Powietrze. Takie same są również progi dochodowe. Poniżej podano je, a także maksymalne kwoty dotacji. 

• Podstawowy poziom
  • roczny przychód wnioskodawcy do 135 tys. zł,
  • dotacja 30% kosztów kwalifikowanych (maks. 16,5 tys. zł),
  • dotacja 35% kosztów kwalifikowanych w najbardziej zanieczyszczonych gminach (maks. 19 tys. zł).
• Podwyższony poziom
  • miesięczny dochód na osobę do 1 894 zł w gospodarstwie wieloosobowym, do 2 651 zł w gospodarstwie jednoosobowym,
  • dotacja 60% kosztów kwalifikowanych (maks. 27,5 tys. zł),
  • dotacja 65% kosztów kwalifikowanych w najbardziej zanieczyszczonych gminach (maks. 29,5 tys. zł).
• Najwyższy poziom
  • miesięczny dochód na osobę do 1 090 zł w gospodarstwie wieloosobowym, do 1526 zł w gospodarstwie jednoosobowym,
  • dotacja 90% kosztów kwalifikowanych (maks. 41 tys. zł),
  • dotacja 95% kosztów kwalifikowanych w najbardziej zanieczyszczonych gminach (maks. 43,9 tys. zł).

Czwarta część programu, która jest dedykowana wspólnotom mieszkaniowym, oferuje różne opcje wsparcia, obejmujące do 60% kwalifikowanych kosztów. Przyznawane dotacje mogą wynieść do:

• 350 tys. zł w przypadku kompleksowej termomodernizacji z wymianą źródła ciepła,
• 360 tys. zł, jeśli projekt uwzględnia również zakup i instalację mikroinstalacji fotowoltaicznej (lub 375 tys. zł w przypadku stosowania pomp ciepła),
• 150 tys. zł dla projektów, które obejmują jedynie termomodernizację, bez konieczności wymiany źródeł ciepła.